Betrek jongeren bij de coöperatie

"Ik ben Kris Posthumus, 29 jaar en woonachtig in Zuidhorn(Gr). Ik woon samen met mijn vriendin Dienke ongeveer 1 km van de boerderij af, waar ik samen met ‘pa’ ca. 120 koeien melk. Sinds 2011 ben ik lid van de jongerenraad van FrieslandCampina, sinds 2016 mag ik ook deel uitmaken van het dagelijks bestuur van de club. Dat dit ooit zou leiden tot een week in Indonesië om daar op te treden als vertegenwoordiger van FrieslandCampina jongeren had ik uiteraard niet gedacht. 

 

De reis naar Indonesië vond plaats tussen 24 en 31 oktober 2016 en was in opdracht van Agriterra. Eén van de doelen die Agriterra heeft gesteld voor 2020 is dat 50% van hun klanten, coöperaties dus, een jongerenraad heeft. Daarnaast dient 10% van het bestuur uit jongeren te bestaan. Agriterra helpt de coöperaties te professionaliseren. Mijn opdracht was om twee workshops te verzorgen van elk vier uur, aan een groep bestuurders van verschillende coöperaties in Indonesië. De vertegenwoordigde coöperaties hadden verschillende achtergronden; koffie, zuivel, cacao en rijst. Samen met Nicole Sloot, stagiaire bij Agriterra, heb ik beide workshops gegeven.

 

Aan de eerste workshop namen 12 bestuurders van 6 verschillende coöperaties deel. Zij hadden de 2,5 dag ervoor ook al een training gehad van Agriterra over ledenfinanciering. Ik was gewaarschuwd dat het idee van jongeren betrekken bij de coöperatie misschien niet goed zou vallen bij de aanwezige bestuurders. Dit omdat zij wellicht bang waren voor hun positie of het kostenaspect.

 

De workshop was opgedeeld in 2 gedeelten. Om te beginnen een informatief waarin ik duidelijk maakte wat de voordelen van het betrekken van jongeren kunnen zijn voor een coöperatie, bijvoorbeeld: Het ledenaantal op peil houden of uit te breiden voor de toekomst en het opleiden en identificeren van potentiele bestuurders. Uiteraard heb ik het jongerenwerk van FrieslandCampina gebruikt als voorbeeld. Hierin heb ik aangegeven hoe de ‘bottom-up’ structuur in elkaar zit en uitgelegd welke activiteiten er elk jaar plaats vinden, zoals de bijeenkomsten van de jongerenraad, contact met de districtsraden en het advies aan het bestuur. Bij het zien en horen van het verhaal over FrieslandCampina’s jongerenwerk gingen de monden, spreekwoordelijk, open van verbazing en werd er zelfs het woord ‘inspirerend’ genoemd.

 

Het tweede gedeelte van de workshop bestond uit een interactieve sessie waarin alle bestuurders in kleine groepen nadachten over de mogelijkheden, voordelen, en hindernissen die ze konden identificeren binnen hun coöperaties wanneer ze een jongerenraad zouden introduceren. Dit gedeelte werd erg goed opgepakt door de aanwezige bestuurders en dit was een prima opstap naar het afsluitende gedeelte van de workshop. In dit laatste deel kregen de coöperatiebestuurders de opdracht om een plan te maken voor hun eigen coöperatie om de eerste stappen te zetten richting het oprichten van een jongerenraad.

 

 

De tweede workshop zou twee dagen later plaatsvinden in Bandung. Op uitnodiging van één van de aanwezige coöperaties, KPSP Saluyu, zijn we twee dagen in Kuningan verbleven. Daar konden we echt zien hoe de melkveehouderij er in Indonesië bij staat. Dit was even 100 jaar terug in de tijd. Er wordt op bijna alle bedrijven nog met de hand gemolken. Gemiddeld heeft een bedrijf 5 koeien die dagelijks zo’n 14 liter geven. Saluyu levert melk aan Frisian Flag Indonesia, onderdeel van FrieslandCampina. Om aan de kwaliteitsstandaard te kunnen voldoen heeft Saluyu de laatste jaren geïnvesteerd in een logistiek systeem om de melk gekoeld te bewaren en op de fabriek in Jakarta te kunnen krijgen. Saluyu heeft per dorp in hun werkgebied een koeltank geplaatst waar de melkveehouders uit de buurt met melkbussen hun melk afleveren na elke melkbeurt (tweemaal daags). Aan het einde van de dag wordt de tank geleegd en gaat de melk via een verzamelstation in een 12-tons vrachtwagen naar de fabriek van Frisian Flag.

 

Bij Saluyu hebben we ook nog kunnen spreken met het volledige bestuur en samen met hun een plan gemaakt om in februari een jongerenraad te kunnen opnemen in de statuten. Een erg interessant uitstapje dus, met een super resultaat!

 

Vanuit Kuningan zijn we naar Bandung gereisd, waar een volgende groep gemotiveerde coöperatiebestuurders klaar zat voor een workshop over jongerenparticipatie. Tijdens deze workshop was het programma nagenoeg hetzelfde als in Jakarta.

 

In het vliegtuig terug naar huis realiseerde ik me wat een bijzondere reis het was geweest. De beperkingen die de boeren daar hebben zijn ons in Nederland ook niet vreemd, al zijn wij qua technologie en schaal misschien wel 100 jaar vooruit. Ook in Indonesië is bijvoorbeeld grond erg schaars en is er vergrijzing onder boeren aan de orde van de dag.
Naast het vooruit kunnen helpen van collega boeren heb ik ontzettend veel gezien onderweg. Indonesië is werkelijk een prachtig land, met een heel diverse agrarische cultuur. De gastvrijheid van de Indonesische mensen die ik heb mogen ontmoeten is onbeperkt. Hier kunnen wij nog wel eens wat van leren, dacht ik toen ik voor de zoveelste keer allerlei lokale lekkernijen kreeg aangeboden. Weer terug in Nederland heb ik uiteraard vaak de vraag gekregen: Hoe was het? Mijn antwoord: Super!"