Eind april 2016 zijn Katrijn Meijlink, eigenaar van marketingadviesbureau Responsible Branding, en ik samen bijna 2 weken op adviesreis naar Oeganda geweest. Wij hebben gedurende deze periode, samen met het bestuur en management van Semuliki Cooperative Union (Semuliki), belangrijke stappen gezet met betrekking tot het opstellen van een businessplan.
Katrijn, een marketeer met cacao/chocolade kennis, heeft zich met name gericht op de marketingaspecten waaronder kwaliteit, certifering en de afzet markt. Mijn taak was het opstellen van het financiële gedeelte van het plan.
Semuliki is een snelgroeiende organisatie waarbij alles in het teken staat van cacao. Kleinere coöperaties (groepen) kunnen lid worden. Inmiddels zijn er al tientallen groepen aangesloten en worden de belangen van circa 3000 boeren behartigd. Semuliki koopt de cacao in van deze groepen. Door de cacao gezamelijk te vermarkten tracht Semuliki hogere prijzen voor de boeren te bedingen (en welvaart te creëren).
Met een eerder in september 2014 verstrekte bancaire financiering heeft Semuliki de afgelopen periode in kunnen spelen op de gunstige marktomstandigheden. Daarnaast zijn er belangrijke stappen gezet om de organisatie op uiteenlopende terreinen verder te professionaleren. Eén en ander heeft de organisatie geen windeieren gelegd, getuige ook de bedrijfsontwikkeling tot dusverre. Semuliki is inmiddels een belangrijke speler geworden op de Oegandese cacaomarkt.
Om deze positie te behouden en verder te verstevigen is het van belang om te beschikken over voldoende werkkapitaal. Niet alleen om investeringen in gebouwen en bedrijfsmiddelen te financieren maar met name ook om de verdere groei van de organisatie te bekostigen. Met de beschikbare financiële middelen kunnen dan de cacoaboeren sneller betaald worden. Vaak is tijdigheid van betalen voor de boeren belangrijker dan het verkrijgen van een hogere prijs.
Samen met het team van Semuliki (manager, bestuursleden, medewerkers etc.) hebben wij, voor wat betreft het opstellen van het businessplan, eerst het punt op de horizon geformuleerd. De droom van Semuliki. Onze rol hierin was voor een groot deel faciliterend.
Met verschillende leden van het team hebben wij steeds de onderdelen van het businessplan uitgewerkt, variërend van marktanalyse, risicoanalyse en SWOT tot doelstellingen en strategieën. De financiële positie en – ontwikkeling alsmede de exploitatievooruitzichten zijn eveneens elementen die met de teamleden zijn besproken en zijn opgenomen in het businessplan.
Ook het belang van fairtrade-certificatie is uitgebreid aan bod gekomen. Coöperaties ontvangen van hun afnemers, naast de prijs die voor de producten wordt betaald, een Fairtrade-premie. De boeren beslissen democratisch waar zij deze premie aan willen besteden. Het gaat hierbij vaak om bedrijfsontwikkeling voor de boeren, zoals verbetering van productiviteit, kwaliteit en infrastructuur.
Voor arbeiders op plantages komt de Fairtrade-premie ten goede aan gemeenschaps-projecten zoals onderwijs en gezondheidszorg. Semuliki streeft er naar om op korte termijn in aanmerking te komen voor fairtrade-certificatie. Hierdoor zal het gezinsinkomen van de boeren (en de verdere familieleden) kunnen worden verbeterd, evenals de levensomstandigheden.
Uitgaande van de kracht van de organisatie en rekening houdende met een verdere aanscherping van de bedrijfsopzet verwachten wij dat Semuliki, met voloende financiële armslag, op een passende wijze kan inspelen op de gunstige marktomstandigheden. Hierdoor zal men een voldoende stevige positie op de Oegandese cacaomarkt weten te realiseren en de levensomstandigheden van vele direct betrokkenen weten te verbeteren.
Claudia van der Werf (IMK)
