Géke is gisteren al naar Congo vertrokken en nu wachten Bert, Digni, Eveline en ik op ons vervoer. Een uur wachten is normaal vertel ik, als het 9 uur wordt. Het is nu half 10 en we hebben nog niets gehoord. We gaan maar eens bellen. Het blijkt dat we moeten wachten op een groep boeren die met het openbaar vervoer naar Musanze komen; we rijden dan gezamenlijk naar de grens. Gelukkig is er een auto voor ons beschikbaar en om half 11 kunnen wij alvast gaan rijden. Omdat we pas om 14 uur afgesproken hebben bij de grens kunnen we het rustig aan doen. De rit duurt maar anderhalf uur.
De officiële opening die om 10 uur zou plaatsvinden wordt verzet. We bezoeken eerst de aardappelmarkt in Musanze. Op de markt is het een druk kleurenspel van prachtig geklede vrouwen die hun groente en fruit te koop aanbieden. De prijs van aardappelen ligt rond de 20 cent.
Dan vertrekken we naar de grens. Jimmy, onze chauffeur, weet ons veel te vertellen over het land, bijvoorbeeld dat goede melkveehouders gratis een koe kunnen krijgen van de overheid: een echte Friese, zwartbonte koe uit Nederland. De voorwaarde is dat als er een kalfje geboren wordt, ze dat weer doorgeven aan een collega-boer. We rijden langs een grote melkfabriek in aanbouw. Dan passeren we een wortelwasserij. In een beekje wat uit de bergen komt stromen worden de wortelen gewassen. Ze zien er mooi uit. In zakken van 80 kg worden ze op de fiets verder getransporteerd.
Na het eten van een tosti bereiken we om half drie de grens. Hier moeten we wachten op de groep boeren uit Rwanda. De officiële opening is weer verzet. Om half vier komt de groep aan, veel bekenden die ik tijdens eerdere bezoeken ontmoet heb. Gezamenlijk passeren we lopend de grens. De dragers vragen anderhalve dollar per koffer. Een dure grap met al die zakken aardappelen die de boeren hebben meegebracht! Er volgt een ruige rit door de stad; hier en daar kun je zien dat de straten ooit verhard zijn geweest.
Het is al schemerig als we het hotel bereiken. We horen dat de officiële opening is afgelast voor vandaag. Ik ontmoet Jean Claude uit Congo, de man waarmee ik in februari samen chips heb gebakken in Rwanda en die mij vissenogen wilde laten eten als Nederland verloren had. Het plan is om chips te verkopen op de Aardappeldagen. Hij heeft alleen nog geen chips. We spreken af dat we morgenochtend om zes uur wat chips gaan bakken.
Veel tijd om te praten hebben we niet, want de Nederlandse delegatie is uitgenodigd bij de Nederlandse vertegenwoordiger van de Landbouwraad van Rwanda, Teddy Muffels. Ook zij is naar de Aardappeldagen gekomen. Tijdens het diner zit ik tussen haar en de directeur van het IFDC, de organisatie die kunstmest levert aan Afrika. Dat komt goed uit, want volgende week moet ik met de lokale boeren kijken wat de beste bemestingsstrategie is voor de aardappelteelt. Als we terugkomen in ons hotel blijkt er geen stroom te zijn. We krijgen een zaklamp mee en gaan naar bed.
